در این توافقنامه مشخص شده است که مسئولیت اصلی تیم بازرسی، بررسی «محموله و پرسنل غیرمجاز در کشتیهای ورودی یا خروجی از بنادر اوکراین» است. یکی از خواسته های اصلی روسیه این بود که کشتی های بازگشتی به اوکراین سلاح حمل نکنند.
به گزارش آژانس خبری اروپا ، تارنمای روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در این گزارش درباره جزییات توافق اوکراین و روسیه بر سر صادرات غلات و برخی آثار آن می نویسد: روسیه پس از حمله به اوکراین در ۵ اسفند مصادف با ۲۴ فوریه، کشتی های جنگی خود را در امتداد سواحل دریای سیاه اوکراین مستقر و اوکراین هم در مقابل این آب ها را برای جلوگیری از حمله دریایی روسیه مین گذاری کرد. نتیجه آن که بنادر مورد استفاده برای صادرات غلات برای حمل و نقل تجاری به کلی مسدود شدند.
اتحادیه اروپا روز پنجشنبه با ارائه اطمینان خاطر، توضیحی حقوقی درباره تحریمهای خود صادر کرد و گفت که بانکهای مختلف و سایر شرکتهای مرتبط در تجارت غلات در واقع شامل تحریم ها نخواهند شد.
روسیه خود صادرکننده عمده غلات و کود است و این توافق باید فروش آن کالاها را برایش در بازار جهانی آسانتر کند. کرملین بارها گفته است که به دلیل تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا توان صدور ذخایر خود را ندارد.
نقش سازمان ملل متحد و ترکیه میانجیگری در چنین اختلافاتی در محل و نظارت و اجرای توافق است. این توافقنامه برای ۱۲۰ روز اعتبار دارد و سازمان ملل امیدوار است که تمدید شود.
تاثیر این توافق بر قیمت مواد غذایی
گرسنگی جهانی یک مشکل همیشگی است که ناشی از توزیع ضعیف مواد غذایی و دستکاری قیمت توسط مافیاهای قدرت است و هر ساله برخی از نقاط جهان را تحت تأثیر قرار می دهد. این بحران اغلب با جنگ تشدید می شود و همچنین تحت تأثیر تغییرات آب و هوایی قرار دارد. جنگ در اوکراین، که سهم بزرگی از گندم جهان را تولید میکند، بار عظیمی را بر شبکههای توزیع غلات وارد کرد و قیمتها را بالا برد و گرسنگی جهانی را تشدید کرد.
طرفین توافق کردهاند که کشتیها و تأسیسات بندری مورد استفاده برای صادرات در برابر هر نوع اقدام نظامی محافظت شود.
اما براساس توافق صورت گرفته مقرر شد ، اوکراینی ها کشتی های حامل غلات را به خارج از بنادر اودسا، یوژنه و چورنومورسک هدایت کرده و یک مرکز فرماندهی مشترک هم فورا با حضور مقامات اوکراین، روسیه، ترکیه و سازمان ملل متحد در استانبول برای نظارت بر حرکت ناوگروه ها ایجاد خواهد شد.
سازمان ملل متحد هم اعلام کرد که با تضمینهای مشابه از سوی آمریکا، مذاکراتی را با بخش خصوصی انجام داده و تجارت از روسیه – به ویژه بندر نووروسیسک – باید سرعت بگیرد.
مقامات می گویند این توافق پتانسیل افزایش جریان گندم به سومالی را در عرض چند هفته دارد و از قحطی تمام عیار جلوگیری می کند و باید به کاهش تدریجی قیمت جهانی غلات منجر شود. اما با توجه به شکنندگی توافق، بعید است که بازار غلات بلافاصله به حالت عادی بازگردد.
این توافق چه سودی برای روسیه دارد؟
در این توافق، هیچ آتش بس گسترده ای مورد مذاکره قرار نگرفته است. بنابراین کشتی ها از طریق یک منطقه جنگی تردد خواهند کرد. هر نوع حمله در نزدیکی کشتیها یا بنادری که آنها استفاده میکنند میتواند توافق را از بین ببرد. خطر دیگر نقض اعتماد یا عدم توافق بین بازرسان و مقامات فرماندهی مشترک است.
این کشتیها به سمت آبهای ترکیه میروند تا توسط تیم مشترکی از مقامات انکارا ، سازمان ملل، اوکراین و روسیه بازرسی شوند. سپس محمولههای خود را به مقاصدی در سراسر جهان تحویل میدهند و پیش از بازگشت به اوکراین توسط تیم مشترک بازرسی خواهند شد.
تا کنون عمده شرکت های حمل و نقل خصوصی، بیمه ها، بانک ها و سایر مشاغل اروپایی تمایلی به کمک به روسیه برای صادرات غلات و کودهای شیمیایی نداشته اند؛ زیرا از نقض تحریم های آمریکا و اروپا واهمه داشتند.
انتظار می رود این عملیات به سرعت حمل و نقل پنج میلیون تن غلات را در ماه آغاز کند. با این سرعت، و با توجه به اینکه ۲.۵ میلیون تن در حال حاضر از طریق زمین و رودخانه به همسایگان اوکراین منتقل میشود، ذخایر نزدیک به ۲۰ میلیون تن باید ظرف سه تا چهار ماه تخلیه شود. این روند باعث می شود فضای ذخیره سازی برای برداشت جدید در اوکراین آزاد شود.
خطرات پیش روی توافق چیست؟
منابع غربی همچنین ادعا می کنند، روسیه ذخایر غلات اوکراین را غارت کرد، مزارع غلات را استخراج کرد تا قابل برداشت نباشند و تأسیسات ذخیره غلات را ویران کرد.