به گفته پسکوف، این بحران ناشی از زنجیره‌ای از رویدادها و اقدامات نامناسب دولت‌ها در سراسر جهان است.
سازمان «قلم بین‌المللی» که از آزادی بیان دفاع می‌کند، هفته گذشته نامه‌ای سرگشاده به ملونی ارسال کرد و از او خواست که این پرونده را کنار بگذارد.
سازمان‌های دیده‌بان آزادی مطبوعات می‌گویند که چنین محاکمه‌هایی نمادی از فرهنگی در ایتالیا است که در آن چهره‌های مشهور از جمله سیاستمداران با شکایت‌های مکرر خبرنگاران را می‌ترسانند.
بر اساس شاخص آزادی مطبوعات جهان در سال ۲۰۲۲ که توسط گزارشگران بدون مرز منتشر شد، ایتالیا رتبه ۵۸ را به خود اختصاص داد که پایین‌ترین سطح در اروپای غربی است.
یک برنامه چت تلویزیونی سیاسی در دسامبر ۲۰۲۰ با نشان دادن کلیپی، نظر ساویانو را در مورد مرگ یک نوزاد ۶ ماهه گینه‌ای در حادثه غرق شدن یکی از کشتی‌های مهاجران پرسیده بود.
این محاکمه تنها موردی نیست که ساویانو به اتهام تهمت و افترا با آن روبه‌روست. سالوینی نیز به‌طور جداگانه از او در سال ۲۰۱۸ شکایت کرد زیرا این خبرنگار و نویسنده از او به عنوان «وزیر دنیای جنایتکار» یاد کرده بود. این دادگاه قرار است در ماه فوریه سال ۲۰۲۳ آغاز شود.
ملونی در سال ۲۰۱۹ گفته بود کشتی‌های خیریه که مهاجران را نجات می‌دهند باید غرق شوند و سالوینی به عنوان وزیر کشور در همان سال مانع از پهلوگیری چنین کشتی‌هایی شد.
این نوزاد یکی از ۱۱۱ مهاجری بود که توسط کشتی خیریه «آغوش باز» (Open Arms) نجات یافته بود اما قبل از اینکه بتواند تحت مراقبت‌های پزشکی قرار گیرد، جان باخت.
ساویانو پس از جلسه دادگاه به خبرنگاران گفت: از واژه «حرامزاده‌ها» برای برجسته کردن صدمات ناشی از «دروغ‌های» ملونی و سالوینی در مورد امدادگران خیریه استفاده کرده است.
این پرونده به دسامبر ۲۰۲۰ بر می‌گردد، زمانی که حزب برادران ایتالیا به رهبری ملونی در اپوزیسیون بود اما ماه گذشته و با استفاده از یک کمپین ملی‌گرایانه که یکی از شعارهایش جلوگیری از ورود مهاجران از شمال آفریقا و از طریق دریای مدیترانه بود، به قدرت رسید.
گروه‌های آزادی مطبوعات هشدار دادند که این پرونده یک پیام دلخراش و هشدار برای روزنامه‌نگاران است.
ساویانو که از زمان انتشار کتاب «گومورا» به دلیل تهدیدهای مافیای ناپل تحت حمایت پلیس قرار دارد نیز در مورد این پرونده گفت: تاکتیک ملونی این است که با کشاندن من به دادگاه، به خبرنگاران دیگر نیز هشدار بدهد.
ساویانو که با دیدن این کلیپ تلویزیونی بسیار احساساتی شده بود به شدت از ملونی و متئو سالوینی (رهبر حزب ضد مهاجر «لیگ» که اکنون بخشی از دولت ائتلافی اوست) که هر دو مدت‌ها است سیاست‌ها و سخنان ضد مهاجران را در دستور کار خود قرار داده‌اند، انتقاد کرد.
او افزود: موکل من فقط زنی است که در تلویزیون در مقابل میلیون‌ها نفر به او توهین شده است.
ساویانو در آن برنامه گفت: من فقط می‌خواهم به ملونی و سالوینی بگویم، حرامزاده‌ها! چطور توانستید این کار را کنید!
سالوینی روز سه‌شنبه به‌عنوان یک طرف مدنی که به دنبال خسارت بود، به این دادرسی کیفری پیوست.
ساویانو که بیشتر به خاطر کتاب پرفروش بین‌المللی مافیایی خود به نام «گومورا» شناخته می‌شود، در صورت مجرم شناخته شدن با حداکثر سه سال زندان مواجه خواهد شد.
او در یک سخنرانی کوتاه در خارج از دادگاه رم گفت: حمله ملونی به کسانی که جان انسان‌ها را در دریا نجات می‌دهند غیر انسانی بود.
در فیلمی که توسط امدادگران گرفته و در برنامه چت به ساویانو نشان داده شده است، مادر گریان نوزاد لحظاتی پس از بیرون کشیده شدن از دریا نشان داده می‌شود که مرتب می‌گوید «بچه من کجاست؟ کمک! بچه‌ام را از دست دادم!»
او ادامه داد: غرق شدن مردم یک عقیده سیاسی نیست. بی‌اعتبار کردن آمبولانس‌های دریایی نجات، یک عقیده سیاسی نیست بلکه یک بدنامی و مهم‌تر از همه یک اقدام غیرانسانی است.